وقتی داستان حسین فهمیده، از کتاب‌های درسی حذف و تعدیل می‌شود دیگر نباید از تولید کننده پرسید که چرا بازی دفاع مقدس نمی‌سازی. علت معلوم است...!

 

مصاحبه با روزنامه صبا درباره "علت عدم حمایت متولیان، از ساخت محصولات با موضوع دفاع مقدس"

 

 

گزارش تصویری و متن مصاحبه را در ادامه بخوانید...

متاسفانه به علت عدم سازگاری این وبلاگ با پست های بالای ۳۰۰۰۰۰ حرف، به اجبار فقط متن مربوط به صحبت های خودم را در ادامه مطلب بازنشر کرده ام. برای خواندان متن کامل این مصاحبه و اطلاع از صحبت های دوستان دیگرم می توانید به آرشیو روزنامه صبا ( اینجا ) مراجعه نمایید.

http://www.aparat.com/v/x43iG

 

مقدمه روزنامه صبا : چهارم مهرماه سال 1395 ، بنیاد ملی بازی‌های رایانه‌ای به‌مناسبت هفته دفاع مقدس مراسمی را در تجلیل از سازندگان فعال در این حوزه برگزار کرد. مراسمی که قرار بود باحضور وزیر ارشاد و حضور تعداد قابل‌توجهی از فعالین این حوزه برگزار شود اما در انتها نه‌تنها خبری از وزیر ارشاد نشد، بلکه تعداد افراد حاضر در این مراسم از عدد 30 فراتر نمی‌رفت. این درحالی است که صنعت بازی ایران هنوز اثر مهم و با استانداردهای جهانی درباره دفاع مقدس نساخته است. این ضعف از ابتدای تاسیس بنیاد تا به امروز دیده می‌شود، طوری‌که تا همین دوسال پیش بازی همچون «مبارزه در خلیج عدن» هم به لطف کیفیت خوبش در فهرست بازی‌های دفاع مقدس قرار گرفته بود، آن‌هم درحالی‌که این بازی از منظر داستانی هیچ ارتباطی با رشادت‌های هشت‌ساله رزمندگان نداشت. جالب این‌جاست که عنوانی همچون «مبارزه در خلیج عدن»، «مدافعان کربلا» و دیگر بازی‌های فاخر تاحدودی در بازار موفق بوده‌اند، اما وقتی صحبت از بازی‌های دفاع مقدس می‌شود، متاسفانه کارنامه صنعت بازی داخلی به هیچ‌وجه چشمگیر نیست. همین بهانه‌ای شد تا میزگردی باحضور سه‌بازیساز قدیمی کشور برگزار کنیم که هرسه آن‌ها بازی فاخر ساخته‌اند، اما تا به امروز موفق نشده‌اند بازی دفاع مقدس موردنظر خود را بسازند. فرشاد صمیمی، سازنده بازی «مقاومت»، بابک کرباسی، سازنده بازی «مدافعان کربلا» و شاهین حقیقی، سازنده بازی «مبارزه در خلیج عدن» مهمان ما در روزنامه «صبا» بودند که ماحصل آن گپ‌وگفتی دوساعته بود که خلاصه آن‌را در ادامه مطالعه خواهید کرد.

 

 

چرا تا به امروز بازی دفاع مقدسی خوبی ساخته نشده و اصلا چرا شما سه‌نفر که سابقه ساخت بازی فاخر جنگی دارید به‌سراغ چنین موضوعی نرفتید ؟

صمیمی: من، بابک و شاهین طی دوره‌ای باهم کار می‌کردیم. در آن دوران به‌شدت دوست‌داشتیم بازی دفاع مقدس بسازیم و البته هنوز هم دوست‌داریم، اما مدیران وقت چنین اجازه‌ای ندادند. من باید از آن‌ها تشکر بکنم چون نمی‌دانستیم چگونه باید شرکتمان را ورشکست کنیم و آن‌ها به بهترین شکل ممکن باعث این‌کار شدند (می‌خندد). مدیران وقت هیچ ایده‌ای در مورد بازی‌های روز نداشتند و ما باید ابتدا به آن‌ها می‌گفتیم که چه‌بازی جدیدی ساخته شده. همچنین ما خودمان به آن‌ها ایده ساخت بازی می‌دادیم. کمی که جلوتر رفتیم مدیر محترم، بازی Call of Duty را جلوی ما می‌گذاشت و می‌گفت همین را بساز! وقت که کم بود، بودجه از آن کمتر و بازهم باچنین شرایطی بازی را بستیم. همین شد که مدیران فکر کردند کار ساخت بازی راحت است و سعی کردند از تیم داخلی خودشان استفاده کنند. 9 سال از آن زمان گذشته و هیچ‌کدام از آن مدیران سرکار نیستند و هیچ بازی فاخر و دفاع مقدسی ساخته نشده. این درحالی بود که بازی‌های ما پرفروش بود. مثلا بازی «مقاومت» (بازی شوتری که در آن کنترل یکی از کماندو‌های حزب‌اله را برعهده می‌گیرید) سال 1385 فروشی 90 هزار نسخه‌ای داشت یا مثلا بازی «لانه شیطان» سال 1387 فروشی 200 هزار نسخه‌ای داشت. باوجود فروش خوب نه پول خوبی به ما پرداخت شد و نه ما در افتخار بازی شریک بودیم. مدیران الان به ما می‌گویند بازی دفاع مقدس بسازید ما به شما وام می‌دهیم. ما می‌توانیم بازی FPS دفاع مقدس بسازیم، آن‌هم درحالی‌که بازار پرشده از FPS های ‌خارجی و ایرانی، اما نمی‌توانیم انتظار سوددهی داشته باشیم. مثلا من نمی‌توانم برای بازی دفاع مقدس که قرار است همه‌گیر شود، قیمت 15 هزارتومانی تعیین کنم. 

اما «هشتمین حمله 2» به‌تازگی عرضه شده است

کرباسی: «هشتمین حمله» بازی خوب موبایلی است، منظور ما بازی‌های پی‌سی است. فرشاد در مورد همکاری با تبیان گفت، اما من به‌شخصه پس از جدایی از فرشاد شرایطی دیگری را تجربه کردم. برای بازی «مدافعان کربلا» با حمایت‌های خوب آقای منصور امینی و به‌لطف درک خوب ایشان از حوزه ساخت بازی‌های رایانه‌ای، از سپاه پاسداران بودجه گرفتم و عرضه بازی هم همزمان شد با سال 88 که کشور در وضعیت سیاسی کاملا متفاوتی قرار داشت. با این‌که بازی همان سال 88 به اتمام رسید اما سختی‌های زیادی کشیدم. باتوجه به آن وضعیت حتی تعدادی از ناشران غیرخصوصی هم برای پخش بازی بداخلاقی کردند و درنهایت مجبور شدم به تنهایی بازی را منتشر کنم و از آقای جعفری در بسیج کمک گرفتم. «مدافعان کربلا» فروش 110 هزار نسخه‌ای داشت اما بازهم کارفرما رقبتی برای ساخت بازی دفاع مقدس نداشت. بعد از این بازی قرار بود یک بازی دفاع مقدس بسازم و حتی طرحم تصویب شد اما درنهایت مشکل پیش آمد. ساخت بازی شوتر بسیار سخت و متفاوت از دیگر بازی‌هاست. این بازی‌ها پرهزینه‌اند و هیچ‌کدام از ما بازی‌های شوتر را با بودجه شخصی خودمان درست نکردیم. 5 سال پیش مدیران می‌گفتند که ما نباید شهدا و دفاع مقدس را با کیفیت بازی‌های آن دوران خراب کنیم. الان هم بهانه‌های جدیدی می‌آورند. با این حال تو نمی‌توانی مثلا به شاهین حقیقی بگویی چرا «مبارزه در خلیج عدن» ساختی اما دفاع مقدس نساختی یا به آریا اسرافیلیان بگویی چرا «ارتش‌های فرازمینی» ساختی و دفاع مقدس نساختی. این‌ها که همان‌ وقت را می‌گذارند و همان شوتر را هم می‌سازند. خب اگر بتوانند دفاع مقدس بسازنند که بهتر است، تازه کار ملی هم می‌کنند.

چرا این‌کار را نمی‌کنند؟

کرباسی: این‌کار را نمی‌کنند چون همه هوش‌وحواس مدیران سفارش‌دهنده به سوژه‌های روز است. حضرت آقا بارها در مورد لزوم زنده نگه‌داشتن ارزش‌های دفاع مقدس صحبت کرده‌اند. متاسفانه مسئولان گوششان به این حرف‌ها نیست. آن‌ها می‌خواهند قدرت خود را در سوژه‌های روز نشان‌دهند و دفاع مقدس سوژه موردنظر کارفرما نیست. بازی دفاع مقدس به سازوکار مخصوص خودش نیاز دارد. شما نمی‌توانی یک شوتر را به شوتر دفاع مقدسی تبدیل کنید. بازی‌های دفاع مقدس پول می‌خواهد، نیرو می‌خواهد، تبلیغات می‌خواهد، داستان می‌خواهد، تحقیقات می‌خواهد.

 

آقای کرباسی در مورد تاثیر زیاد بازی در بین رسانه‌ها گفت. ما در فیلمسازی آثار دفاع مقدس درجه یکی داریم. از فیلم‌های ابراهیم حاتمی‌کیا و رسول ملاقلی‌پور گرفته تا حتی فیلم‌های جدیدی مثل «اروند» و «ایستاده درغبار». سوال این‌جاست که چرا جدای حرفایی که زدید در ژانر بازی قابل‌توجهی نداریم؟

کرباسی: در سینما مثلا یک سازمان نظامی با یک کارگردان قرارداد امضا می‌کند که کارگردان یک فیلم دفاع مقدسی بسازد. این سازمان با کارگردان قرار می‌بنند نه این‌که خودش کارگردان تربیت کند. یا این‌که بازیگر و تهیه‌کننده تربیت کند و از آن‌ها بخواهد یک فیلم بسازند. ولی در مورد بازی، خود سازمان‌ها می‌خواهند تولیدکننده باشند. مثلا ارتش چرا بخش بازیسازی جدا دارد؟ خب این می‌شود رقابت با بخش‌خصوصی.

فیلم‌های دفاع مقدس یک‌سری امتیاز برای سازندگانش دربر دارند. مثلا فلان فیلم می‌تواند بنر تبلیغاتی بگیرد یا باقیمت بسیار کمتر از تعرفه‌های تلویزیون در رسانه ملی تبلیغ شود. چرا چنین امتیازاتی در مورد بازی وجود ندارد؟

کرباسی: در مورد بازی امتیازهای زیادی وجود ندارد. این امتیازهایی که شما می‌گویید، در مورد سینما هم حتی الان وجود ندارد. یک دوره‌ای این امتیازها وجود داشت

اما الان مثلا همین فیلم «اروند» زیاد از تلویزیون تبلیغ می‌شود

کرباسی: موضوع آن فیلم خیلی‌خاص است و این در مورد فیلم‌هایی باموضوع خاص صدق می‌کند. در مورد فیلم‌های دفاع مقدس هم 10 الی 15 بسته مختلف در اختیار تهیه‌کننده قرار می‌گیرد مثل همین بنر یا مثلا زیرنویس منتهی، این برای بعد از ساخت فیلم است. 

چرا شما نتوانستید از این ویژگی‌ها استفاده کنید؟

کرباسی: ما که بازی دفاع مقدس نساختیم

به هرحال بازی فاخر که ساختید

کرباسی: شاهین حقیقی بازیش دفاع مقدس نبود اما خوب فروخت. فرشاد صمیمی بازیش دفاع مقدس نبود اما خوب فروخت. «مدافعان کربلا» من هم همین‌طور. بازی‌هایی که هیچ حمایتی از آن‌ها نشد. در این‌جا دو حلقه مربوط به سفارش‌دهندگان وجود دارد. نخست سفارش‌دهنده به ما می‌گوید در مورد چه‌موضوعی بازی جنگی بسازیم و دوم این‌که به ما می‌گوید که این بسته تبلیغاتی حاکمیتی وجود دارد که بازی ما می‌تواند از آن استفاده کند. مشکل این‌جاست که دفاع مقدس حوزه بسیار مظلومی در صنعت بازی داخلی است. اولویت مسئولان ما ساخت بازی دفاع مقدس نیست. وقتی می‌گوییم می‌خواهیم بازی دفاع مقدس بسازیم مدیر آن‌ طرف میز فکر می‌کند که اصطلاحا می‌خواهیم از او پول بکنیم. باور نمی‌کند دنبال ساخت بازی باکیفیت هستیم. ما می‌خواهیم بازی باکیفیت درست کنیم بدون هیچ بزرگ‌گویی یا شوآفی. مثلا سر ساخت یک بازی از ما خواستند که شخصیت اصلی در وسط میدان نبرد نماز بخواند و این وسط هیچ گلوله‌ای هم به او شلیک نشود. اگر این طرز فکر نباشد و مسئولان جدید بدانند که به‌جای ساخت پارک و موزه می‌توان با فیلم و بازی پیام دفاع مقدس را بهتر برسانند، در چنین وضعیتی گیر نمی‌افتادیم. قرار نیست همه‌چیز را ما اختراع کنیم. بسیاری از فیلم‌های جنگ جهانی دوم باکیفیت هستند و به‌راحتی در بین 10 فیلم پرفروش باکس آفیس قرار می‌گیرند. درمقابل سینمای هالیوود بازی را همچون Call of Duty را داریم که جنگ جهانی برای کاربر هم نسل من به تصویر می‌کشد و پیامش را منتقل می‌کند. وقتی داستان حسین فهمیده از کتاب‌های درسی حذف می‌شود دیگر نباید از من بپرسید که چرا بازی دفاع مقدس نمی‌سازید.

عملکرد بنیاد را چگونه ارزیابی می‌کنی؟ مخصوصا پس از برگزاری مراسم تجلیل از بازیسازان دفاع مقدس که تعداد افراد شرکت‌کننده در آن بسیارکم بود و باتوجه به این تعداد و محل برگزاری مشخص بود که وزیر ارشاد در این مراسم شرکت نمی‌کند

کرباسی: در مورد مراسم تجلیل، بنیاد حرکت خوبی انجام داد، هرچند بدسلیقگی در مورد آن اعمال شد. منتهی سوال این‌جاست که برای کدام محصول دفاع مقدس این مراسم برگزار شده که انتظار استقبال داشتیم. مثلا برای بازی «موتوری» مراسم بگیرید. بازی که چندصدهزار نفر آن نصب کردند و حتی 1 درصدشان هم به مراسم بیاید کافی است. ما مگر بازی دفاع مقدسی خوب و با حمایت قوی در این چندسال داشتیم؟ این می‌شود شوآف که ما مثلا فلان کار را کردیم. تجلیل زمانی خوب است که به گذشته‌اش هم کمک کرده باشیم.

بودجه ساخت بازی‌هایتان را بگویید

کرباسی: «مدافعان کربلا» پرهزینه‌ترین بازیم بوده که برایش سال 87 88 نزدیک به 100 میلیون‌تومان گرفتم.